20080523 luanda jose eduardo dos santos

Angola cara a normalización democrática


 José Eduardo dos Santos, clic para aumentar
Diferentes organizacións acusaron ao goberno do MPLA de irregularidades no proceso electoral. Por exemplo, criticouse o anuncio do goberno da posibilidade de ampliar a dous días a xornada de votación (5 e 6 de setembro), alegando que moitos partidos non dispoñen de medios para vixiar as urnas na noite entre eses dous días, alentando as sospeitas de fraude. (Foto: José Eduardo dos Santos, presidente de Angola).
 

Angola, un país situado no suroeste de África, na chamada África Austral, que limita ao sul con Namibia, con Zambia ao Leste, coa República Democrática do Congo no norte e no oeste co Océano Atlántico, e no que reside unha poboación de casi 16 millóns de habitantes, prepárase para as súas segundas eleccións lexislativas logo do fracaso das primeiras en 1992.

O país acadou a súa independencia de Portugal no ano 1975 cando, logo dunha guerra de liberación, sobrepúxose unha guerra civíl entre os movementos independentistas que protagonizaran dita independecia e que máis tarde tornaríanse en partidos políticos. Os contendentes foron o Movemento Popular de Liberación de Angola ou MPLA (que gobernaría o país dende aquel ano ata os nosos días) e a Unión Nacional Para a Independencia Total de Angola ou UNITA.

Como resultado daqueles primeiros comicios, chegouse a constituír unha Asemblea Lexislativa na que o MPLA acadaría a maioría, un total de 129 escanos(1) dun máximo de 220(2), dos que UNITA –dende sempre o principal partido na oposición e segundo partido relevante– conseguiría 70, seguido do PRS con 6, o FNLA con 5, e o PLD con 3 escanos(3).

Malia que aquelas eleccións foran consideradas libres e lexítimas pola ONU e polos observadores internacionais, UNITA remataría rexeitando os resultados e o conflito volvería ao país. Deste xeito, a Asemblea Lexislativa non tivo outro remedio que prolongar o período das súas lexislaturas ata un total de catro, rematando a última este ano.

Con todo, en 1994 chegaríase a un acordo de paz en Lusaka, a capital de Zambia, dando paso a un efímero goberno de unidade nacional en 1997 que desaparecería pronto cunha nova reanudación da guerra civil ao ano seguinte; un conflito que só vería o seu fin coa morte de Jonas Savimbi –o líder de UNITA– no ano 2002.

De cara ás vindeiras eleccións, sublíñase o esforzo por parte do goberno en que todo o proceso concorra nun ambiente de paz. Na revista África 21 de febreiro de 2008 infórmase que en Cabinda, un enclave con recursos petroleiros situado ao norte do territorio angolano e con movementos armados secesionistas, se lle está brindando a oportunidade aos membros guerrilleiros destes grupos de integrarse en postos da administración pública na rexión, co obxectivo de integralos na normalidade civil e evitar que se consoliden como axentes desestabilizadores. Tamén se ofreceu ao movemento ao que pertencen a posibilidade de inscribirse como partido político(4).

A sociedade angolana está aceptando o proceso con relativa normalidade; segundo a publicación África 21, o ano pasado rexistráronse para votar máis de oito millóns de persoas –ao redor da metade da poboación– e neste ano xa se ampliaron os prazos para rexistrarse –ata o pasado 31 de maio– co obxectivo de que as persoas que aínda cumpren neste 2008 os 18 anos –a idade mínima para votar tamén en Angola– poidan rexistrarse.

Con todo, e sen ter por qué suscitar preocupación, as polémicas políticas están á orde do día. Diferentes organizacións acusaron ao goberno do MPLA de irregularidades no proceso electoral. Por exemplo, criticouse o anuncio do goberno da posibilidade de ampliar a dous días a xornada de votación (5 e 6 de setembro), alegando que moitos partidos non dispoñen de medios para vixiar as urnas na noite entre eses dous días, alentando as sospeitas de fraude. A lei electoral só fala dun día de xornada electoral. Pola súa banda, o goberno defende a medida como óptima para que toda a poboación angolana rexistrada tivera a oportunidade de desprazarse dende calquera parte do territorio co fin de exercer o seu dereito ao voto, nun país onde as conexións –pobos mal comunicados por camiños de terra, etc– son deficientes.

Tamén se critica o requisito de reunir 15.000 firmas para que os partidos poidan rexistrarse ante o Tribunal Constitucional a fin de poder concorrer ás eleccións.

Arestora, MPLA, UNITA e outras forzas e coalicións, ultiman os trámites para inscribirse perante o Tribunal Constitucional(5).


Notas:

(1) Véxase http://www.parlamento.ao/toc.htm.

(2) A Asemblea Nacional componse, según fontes oficiais, de 223 deputados electos por sufraxio directo e universal, para un mandato de 4 anos. Os deputados son electos por 18 circunscricións electorais provinciais, unha circunscrición nacional e unha circunscrición que representa ás comunidades angolanas no extranxeiro, ainda que actualmente a non-elección desta última circunscripción fai que a Asamblea sexa só composta por 220 deputados. Fonte: ibidem.

(3) Os partidos políticos que acadaron os restantes escanos –un cada un, en concreto– foron o PAJOCA, o PNDA, o PDP-ANA, o FDA, o FDA, a coalición AD, o PSD e o PRD.

(4) Trátase do Fórun Cabindense para o Diálogo (FCD).

(5) Véxase AngolaPress, 07/07/2008.