 | |
| Os desafíos que en tal contexto debe afrontar o PCCh non son menores. A curto prazo, debe asegurar a estabilidade económica, introducir maiores doses de xustiza social, credibilizar o PCCh ante a sociedade e xestionar con man esquerda os efectos da súa emerxencia na orde internacional, procurando non inquietar aos seus veciños asiáticos. A medio prazo, a preservación da soberanía nacional, o obxectivo e epicentro do proceso de reforma nos termos actuais, deberá afrontar duras probas e superalas con nota para que poida consolidarse como o país (e o Partido) forte e poderoso que anhela e non nun simple tigre de papel. (Foto: León imperial na Praza de Tiannamen en Beijing). | |
O PCUS non resistiu a perestroika. O PC cubano, con idas e voltas, analiza con lupa a introdución de posibles reformas ante o temor ao seu impacto na delicada xestión do poder. E o PCCh? Logo de case trinta anos de política de reforma e apertura, introducindo mercado, liberalización de prezos, bolsa de valores, propiedade privada, lexislación antimonopolio, etc, etc, se apresta a celebrar o seu XVII Congreso o próximo día 15 de outubro en Beijing, presentando a cifra de máis de 73 millóns de militantes. Segundo fontes oficiais, só o ano pasado ingresaron nas súas filas 2,6 millóns de militantes, unha vez rexeitado o 85% de solicitudes de adhesión presentadas. Como explicar esa aparente fortaleza do PCCh cando a realidade económica e social de China perecen camiñar en sentido contrario, polo menos, ao socialismo clásico?
Probablemente, niso influíu a definición precisa dos contidos da reforma, é dicir, o que poderiamos chamar “desideoloxización” da economía (o que agora Hu Jintao chama concepto científico de desenvolvemento) e a férrea vontade de non abordar unha reforma política que poña fin ao monopolio do poder exercido polo PCCh. O gradualismo do cambio, a experimentación constante, a concepción estratéxica do proceso, o seu éxito en termos globais, etc, serviron para que o PCCh puidese lexitimar ante a cidadanía o seu liderado político, esta vez non en función das proclamas igualitarias e revolucionarias de outrora, senón pola súa contribución ao avance económico e social dos seus máis de 1.300 millóns de cidadáns.
Todo iso, no entanto, coexiste con múltiples contradicións. Algunhas, de gran calado, incorporadas ao propio Partido nos últimos tempos. A asunción da teoría da chamada “tripla representatividade” levou ás filas do PCCh a case un millón de empresarios privados. Poida que o obxectivo en cernes sexa evitar a súa autoorganización á marxe do PCCh para disputarlle o poder, pero ben pode ocorrer que, xa sexa por acción propia ou apoiando aos sectores internos máis reformistas, acaben por erosionar o cualificado poder de que aínda dispón o PCCh, marcando outro rumbo á reforma. Polo momento, podería afirmarse que é a estrutura do PCCh a que comanda o proceso e a súa vontade en tal sentido non parece admitir fisuras: actualmente dispón de comités organizados en 178.000 empresas privadas, incluídas empresas estranxeiras, cun aumento da súa presenza organizativa nestes ámbitos do 80% en relación a 2002. Non é un feito nin moito menos anecdótico, senón que alerta da vontade do PCCh de controlar e someter todas e cada unha das expresións de poder que puidesen xurdir no proceso de reforma. Outro tanto podería afirmarse no territorial, onde os órganos centrais están librando unha dura batalla para impedir que os novos potentados rurais se “apropien” das súas estruturas.
Ese recoñecemento das novas realidades existentes, esa presenza en todos os sectores, ten o seu complemento nunha xenerosidade cada vez máis palpable respecto dos sectores independentes, a quen procura atraer implicándolles en tarefas de xestión, non xa a nivel medio, onde xa estaban habitualmente presentes, senón nos chanzos máis altos do aparello do Estado, incluíndo o propio Consello de Ministros.
Por outra banda, compréndese que a confusión reinante ante tantas contradicións (que no pensamento chinés, paradoxalmente, exprésanse en termos de harmonía natural) esixa un robustecimiento ideolóxico cada vez máis pronunciado e difícil. Aquí ninguén pensa en cambiar de nome nin en substituír a fouce e o martelo polo puño e a rosa, por máis que o interclasismo pareza substituír á vangarda da clase obreira. O repunte do estudo do marxismo ou a intensa campaña librada contra a corrupción nos últimos tempos, así como novas campañas orientadas a preservar certa concepción da orde moral, rancia en moitos aspectos, anuncian o que lles espera a quen se achegan ao PCCh pensando en exclusiva en incrementar as súas posibilidades de promoción profesional. En fin, todo sexa “pola causa”. O PCCh debe coñecer os riscos de que todo o seu andamio estético-político veña abaixo por reducilo a unha mera coreografía, baleira de identificación e compromiso co proxecto que formalmente segue defendendo o que parece ser a maioría do PCCh, a construción dun modelo de sociedade tan alternativa que teña en conta as particularidades chinesas.
E esa, en esencia, é a natureza básica do proxecto chinés. En aparencia é aceptación do cambio económico e exclusión da reforma política; en realidade, atopámonos ante unha empresa de proporcións históricas e de forte contido civilizatorio.
Os desafíos que en tal contexto debe afrontar o PCCh non son menores. A curto prazo, debe asegurar a estabilidade económica, introducir maiores doses de xustiza social, credibilizar o PCCh ante a sociedade e xestionar con man esquerda os efectos da súa emerxencia na orde internacional, procurando non inquietar aos seus veciños asiáticos. A medio prazo, a preservación da soberanía nacional, o obxectivo e epicentro do proceso de reforma nos termos actuais, deberá afrontar duras probas e superalas con nota para que poida consolidarse como o país (e o Partido) forte e poderoso que anhela e non nun simple tigre de papel.
Xulio Ríos (Rebelión, 10/10/2007; GZnación, 11/10/2007)
