Pulsando a CELAC

A capital venezolana Caracas deu nacemento a comezos de decembro á Comunidade de Estados de América Latina e o Caribe (CELAC), un inédito organismo de integración política hemisférica que inclúe a 33 países de América Latina e do Caribe, coa exclusión de EE.UU e Canadá.

Apartados xeográficos Latin America
Idiomas Galego

A capital venezolana Caracas deu nacemento a comezos de decembro á Comunidade de Estados de América Latina e o Caribe (CELAC), un inédito organismo de integración política hemisférica que inclúe a 33 países de América Latina e do Caribe, coa exclusión de EE.UU e Canadá.

Tras ser parcialmente suspendida a súa apertura en xullo pasado, a raíz dos problemas de saúde que padece o seu impulsor e anfitrión, o presidente venezolano Hugo Chávez, a CELAC entra en escena nun momento clave para América Latina e o Caribe. Enmarcada na celebración dos seus Bicentenarios da independencia, a fortaleza latinoamericana para afrontar a crise económica global permitiu un notable crecemento económico na rexión, aínda que fora precisamente o país anfitrión Venezuela o único que mantivo índices de contracción económica no 2010.

Para Chávez e a diplomacia venezolana, a CELAC afróntase como un proxecto estratéxico de integración, concibido como un reforzamento da identidade autóctona, a coordinación de políticas de desenvolvemento e a necesidade de concretar unha posición común no escenario internacional, distanciándose da influencia estadounidense. En palabras do propio Chávez, a intención da CELAC é substituír á “desgastada OEA”, en referencia á Organización de Estados Americanos, ata agora o principal organismo hemisférico onde Washington posúe un rol decisivo.

Pero o contexto actual obriga á CELAC a equilibrar os contrapesos existentes a través de diversas experiencias de integración con maior percorrido e consistencia, como son os casos da UNASUR, do MERCOSUR, da ALBA, da Comunidade Andina ou do Sistema de Integración Centroamericana (SICA). Como no caso da UNASUR, a CELAC pode observar un contrapeso estratéxico entre Venezuela y Brasil, a potencia emerxente que conta cunha posición clave nos principais organismos hemisféricos. Como no caso do eixe franco-alemán na Unión Europea, a concreción de intereses entre Caracas e Brasilia pode constituír o centro neurálxico que dea vida á CELAC e impulse a súa consolidación.

Como suxeriu o mandatario ecuatoriano Rafael Correa, a CELAC debería constituír un foro relevante para resolución de conflitos, principalmente visibles na rexión, como poden ser o narcotráfico ou as reclamacións territoriais. Unha labor na que a UNASUR presentou a súa eficacia no pasado recente. Neste sentido, e previo ao cumio de Caracas, a distensión e achegamento nas relacións bilaterais entre Colombia e Venezuela, a través dunha reunión entre Chávez e o seu homólogo colombiano Juan Manuel Santos, certificou esa sensación de fraternidade rexional.

Coa celebración do I Cumio da CELAC, Caracas tamén albergará encontros paralelos e bilaterais no marco da UNASUR e da ALBA. Pero as expectativas están concentradas en ata ónde é capaz de consolidarse a CELAC, especialmente en contraposición coa OEA. En todo caso, o nacemento da CELAC confirma a vontade latinoamericana de avanzar a pasos decididos a través de diversos canais de integración. Polo pronto, Chile en 2012 e Cuba en 2013 proseguirán cos cumios da CELAC e o camiño iniciado por Caracas en 2011.