Coñecer a economía e política de China é crucial para comprender a dinámica global. China é hoxe unha realidade no grupo de países que exercen o liderado mundial, o que unido ao tamaño do país, ao seu desenvolvemento tecnolóxico e á súa influencia política economía fan que sexa un obxecto de estudo de crecente interese. Pero, ademais de saber que o país asiático se postula como posible líder económico mundial nun futuro non moi lonxano, que coñecemos realmente de China? Cales son as súas principais empresas? Que sectores económicos son os de maio peso? Que países abarca o Roteiro da Seda? Como facer negocios no país? Que institucións internacionais están baixo a súa influencia? En que se basea o Plan Made in China 2025? E cal é o papel da súa estratexia ferroviaria? Seguramente a maior parte dos lectores non saiba dar unha resposta precisa a estas preguntas.
En verdade, e agás algunhas excepcións de voces expertas, sabemos con moi pouca profundidade e precisión como se configura a realidade económica e política dun país que pasou da pobreza á alternativa ao liderado estadounidense en apenas catro décadas. A día de hoxe, China ten a maior economía do mundo en termos de paridade de poder adquisitivo (PPA), o que significa que a súa produción axustada ao poder adquisitivo local é maior que a de calquera outro país. O seu crecemento económico excepcional de China nas últimas décadas estivo impulsado polo investimento, as exportacións e o consumo interno. Ademais, China é o maior exportador e o segundo maior importador do mundo, cun impacto significativo nos mercados internacionais. Desde o punto de vista tecnolóxico, China logrou importantes avances en tecnoloxía, especialmente en áreas como a intelixencia artificial, o internet das cousas e as enerxías renovables. En canto ao investimento estranxeiro, o país atrae grandes volumes de investimento estranxeiro directo, o que impulsa o seu crecemento económico e tecnolóxico.
En canto á política, o país está gobernado polo Partido Comunista Chinés (PCCh), un partido que exerce un importante control e autoritarismo, cunha limitación de liberdades superior á afeita no mundo occidental. A pesar diso, China está a aumentar a súa influencia na política internacional, especialmente en temas como o comercio, a seguridade e o cambio climático. Un exemplo das políticas e estratexias de desenvolvemento promovidas polo goberno chinés que teñen un impacto na economía e na sociedade diso é a coñecida como Novo Roteiro da Seda. Ao mesmo tempo, China tamén fortaleceu as súas relacións no plano internacional con moitos países, especialmente en Asia, África e América Latina, a través de acordos comerciais e de investimento, moitas veces en infraestruturas clave para a loxística, con portos (como o de Chancay en Perú, Xibutí no Corno de África, Lamu e Bagamoyo en Tanzania, Lekki en Nixeria etc.), infraestruturas ferroviarias (como en Indonesia ou Tailandia etc.), canles (influencia crecente en Panamá etc.), terminais de contedores (Paranaguá en Brasil), ou zonas francas (Isla Margarita).
Con certeza é necesario extraer aprendizaxes de utilidade do estudo do desenvolvemento chinés. Con todo, parece un tema tabú falar do país aínda hoxe en día. Precisamente para rachar esta barreira e para comprender o proceso que seguiu o país ata a actualidade, poñemos en marcha como iniciativa pioneira para o curso 2025/2026 o primeiro Diploma de Especialista de Economía e Política China que se poderá cursar no Estado. Un curso de 30 créditos que se impartirá en liña os venres pola tarde e os sábados pola maña entre outubro e xullo. Para este curso reunimos a un numeroso grupo de expertos en China a nivel mundial, pertencentes a universidades internacionais, ao sector público e ao sector privado, desde unha perspectiva multidisciplinar e omnicomprensiva. Un obxectivo que non sería posible sen a inestimable colaboración do experto sinólogo Xulio Ríos e do Director do IDEGA, o Catedrático en Xeografía e vicepresidente da Unión Xeográfica Internacional Rubén Lois González. Poñemos en marcha, sen dúbida, unha proposta formativa pioneira e necesaria para comprender a evolución do país e a realidade internacional actual. A preinscrición está xa aberta e as persoas interesadas poden dirixirse ao enderezo econpol.china@usc.gal e á web da USC, na sección de Cursos Propios.
[Versión acotada publicada en Nós Diario o 29 de maio de 2025]
