22 de xullo, Cimeira Irán, Rusia e Turquía

É inxenuo pensar que Putin darase por satisfeito con Ucraína

A guerra que Rusia leva en Ucraína non é un conflito local nin rexional. Aquel que iniciou esta campaña criminal explicou unha e outra vez que vai contra todo o "Occidente colectivo" logrando producir repercusións verdadeiramente globais. Unha delas é o bloqueo das exportacións de grao de Ucraína, que está entre os primeiros produtores mundiais.
Liñas de investigación Relacións Internacionais
Apartados xeográficos Europa
Idiomas Galego

A guerra que Rusia leva en Ucraína non é un conflito local nin rexional. Aquel que iniciou esta campaña criminal explicou unha e outra vez que vai contra todo o “Occidente colectivo” logrando producir repercusións verdadeiramente globais. Unha delas é o bloqueo das exportacións de grao de Ucraína, que está entre os primeiros produtores mundiais.

O primeiro que fixo Rusia en febreiro-marzo foi bloquear os portos que Ucraína tiña aínda no Mar Negro. O grao almacenado non se podía exportar, botándose a perder, non se podería almacenar a nova colleita, os granxeiros non farían nova sementa… Os millóns de mortos en todo o mundo que causaría o bloqueo dos portos de Ucraína superaría o efecto do uso de armas nucleares. Dese modo, pódese facer unha guerra mundial sen gastar municións custosas nin trasladar as súas tropas.

Cando o perigo da catástrofe fíxose tanxible, Putin accedeu á intermediación de Erdogan, case un amigo seu dentro do campo inimigo da alianza occidental, para desbloquear as exportacións de grao de tres portos ucraínos. O ministro de defensa ruso e o ministro de infraestrutura ucraíno asinaron en Istambul sendos acordos con Turquía e a ONU sobre o transporte seguro do grao entre os portos ucraínos e os estreitos turcos.

Para que ninguén dubidase da “boa vontade” dos rusos e o seu respecto por Erdogan e Guterres, ao día seguinte lanzaron foguetes contra o porto de Odesa. Primeiro negaron a súa implicación oficialmente fronte ao socio turco, pero máis tarde afirmaron que o seu obxectivo no porto de Odesa foran os militares ucraínos e as armas norteamericanas (o que non se puido confirmar). De todas as maneiras, xurdiron dúbidas sobre a viabilidade do transporte seguro do grao ucraíno polo Mar Negro, aínda que Ucraína insiste na súa decisión de renovar as súas exportacións ao nivel anterior ao bloqueo.

Por outra banda, o ministro do exterior ruso, Lavrov, partiu de viaxe a África (Exipto, Congo, Uganda e Etiopía) para confirmar “o compromiso dos exportadores rusos de produtos de cereais para satisfacer os seus pedidos na súa totalidade”. Dese modo, tenta conseguir algo de apoio internacional para Rusia, posto que estes países dependen en maior grao de subministracións rusas. Explicoulles que o bloqueo imposto por Rusia a portos ucraínos non provocou a crise alimentaria, que esta xa viña causada pola pandemia. Celebrou a “vía independente” que supostamente tomaron ao negarse a unirse ás sancións occidentais contra Rusia, o que segundo Lavrov, eran “intentos non disimulados de EE.UU e os seus satélites europeos para gañar a man e impoñer unha orde mundial unipolar”.

Se consegue na súa xira manter aos devanditos países como socios interesados, Rusia dificilmente recibirá deles o apoio suficiente para converterse nun polo de influencia política no círculo mundial, que se viu destruída definitivamente pola súa adicción ao terrorismo como a única arma de dominio que sabe manexar. E como quen non ten argumentos válidos procede a gritar o nivel do seu terrorismo de estado. Xa o está facendo a nivel internacional, sen convencer a ninguén e vénselle as ganas de facelo globalmente. E para isto fan falta aliados.

Pero neste ámbito, Putin caeu vítima do mito inventado por el mesmo para pintar o máis branco posible a expansión do seu poder. Ao entronizarse no Kremlin, quixo restablecer a área de influencia que conseguiu Stalin despois da II Guerra Mundial. De aí o conto de neonazis que gañaron poder en Occidente e queren destruír a Rusia que, segundo Putin, é a única herdeira auténtica da vitoria sobre Hitler e disposta a “volver facelo, se é necesario”. O erro garrafal deste pensamento está en que cre que Rusia era capaz de vencer en 1945 sen as outras repúblicas soviéticas nin os aliados occidentais. O absurdo é que agora pretende repetir “aquilo” sen ter un Hitler como inimigo, senón declarando inimigos xusto aos que fixeron posible a vitoria de Stalin.

Está a facelo todo ao revés. Desde 2014 practica unha expansión como a que fixo Hitler con Austria, Sudeten. Agora está a invadir Ucraína como o fixo a Alemaña hitleriana contra a URSS e, igual que aquel, vendo fracasar a súa blitzkrieg e despois de 5 meses vese atrapado nunha guerra que non planificara así. Non pode avanzar nin retirarse, porque sería a súa morte, polo menos, política. A diferenza de Putin, Hitler tiña aliados e despois de 5 meses atopábase nas portas de Moscova, aínda que non podía avanzar, a única esperanza era esgotar as forzas do adversario, pero a URSS xa estaba a recibir axuda dos aliados.

Rusia neste momento segue sen aliados, nin sequera as seis repúblicas postsoviéticas afiliadas ao Tratado de seguridade colectiva atrévense a involucrarse na aventura militarista do Kremlin. Mesmo Bielarús, sendo parte do Estado da Unión Ruso-Bielarusa, atrévese a implicarse máis aló do seu papel de base de retagarda para os rusos. Tampouco axudou a cimeira de Putin en Teherán cos xefes de estado con quen aínda pode reunirse, Raisi e Erdogan. Independentemente do que puidera imaxinar Putin, estivo moi lonxe de ter algún parecido coa famosa reunión na capital persa en 1943: os “tres grandes”, Stalin, Churchill e Roosevelt, discutiron como derrotar a Hitler e reorganizar a orde mundial.

Apenas hai algo de grandeza nun comandante en xefe do “segundo exército do mundo” cando necesita pedir drons para as súas tropas ao líder dun país que está baixo sancións como o seu. Parece que a necesidade era bastante grande para tragarse o orgullo. Non se sabe se necesitaba ese material porque se lle acabaron os recursos ou porque quere reservalos para futuros combates contra as armas occidentais que están por chegar. Faise evidente, con todo, que a súa propia industria de armamentos non ten a capacidade para a campaña bélica en Ucraína, que non vai acabar pronto.

Está claro que Ucraína debe botar ao invasor de todo o seu territorio, porque Putin manifestou a súa decisión de loitar “ata o último ucraíno”. Non lle interesan nin as pseudorrepúblicas, nin o 20% de Ucraína que ten actualmente baixo o seu control. Lavrov dixo que os obxectivos xeográficos ampliaranse co envío de armas de longo alcance dos países occidentais a Ucraína. A loita está declarada a Occidente e a Rusia non parará ata que Occidente se rinda e recoñeza o “dereito” de Rusia sobre o que esta quere como a súa esfera de intereses. E sería inxenuo pensar que vai alcanzar o seu obxectivo incorporando os territorios ocupados, cambiando o réxime no resto de Ucraína, “desmilitarizándoa” e “desnazificándoa”. O obxectivo non é xeográfico e ten dimensións moito máis que continentais.

As concesións por parte da Unión Europea, como a de permitir transportar materiais sancionados polo territorio de Lituania á enorme base militar rusa baixo o nome de “rexión de Kaliningrado”, son interpretadas por Rusia como permiso para seguir ampliando o seu poderío. E seguirá tentándoo.