1. Informe
A visita de Ma Ying-jeou á illa Taiping (Itu Aba) no arquipélago Nansha/Spratley do Mar da China meridional causou certa sorpresa. Trala cerimonia de inauguración dun peirao e un faro o pasado 12 de decembro, o desprazamento de Ma, escasas semanas logo da derrota do KMT nas eleccións lexislativas e presidenciais, realizada coa escusa oficial de felicitar o Ano Novo Lunar ás tropas alí establecidas, só pode entenderse como un intento de realzar a súa minguada figura política e desvincularse dos resultados electorais tratando de apontoar o balance da súa administración.
1. Informe
A visita de Ma Ying-jeou á illa Taiping (Itu Aba) no arquipélago Nansha/Spratley do Mar da China meridional causou certa sorpresa. Trala cerimonia de inauguración dun peirao e un faro o pasado 12 de decembro, o desprazamento de Ma, escasas semanas logo da derrota do KMT nas eleccións lexislativas e presidenciais, realizada coa escusa oficial de felicitar o Ano Novo Lunar ás tropas alí establecidas, só pode entenderse como un intento de realzar a súa minguada figura política e desvincularse dos resultados electorais tratando de apontoar o balance da súa administración.
A reafirmación dos dereitos da República de China sobre esta illa prodúcese nun contexto complexo. Dunha parte, Taiwan pretende desautorizar as alegacións de Filipinas que considera este enclave “unha rocha e non unha illa”, segundo consta na demanda suscitada ante a Corte Permanente de Arbitraxe da Haia ao abeiro da Convención de Nacións Unidas sobre o Dereito do Mar contra China continental. Ma salientou que cumpre á perfección cos criterios dunha illa (art. 121 de dita Convención) e Taipei posúe os plenos dereitos asociados a unha zona económica exclusiva e a subseguinte plataforma continental. Por outra, Beijing alenta un plan de recuperación de terras en torno a varios arrecifes e bancos de area na zona, accións deseñadas con propósitos militares din uns, humanitarios din outros.
A visita serviu a Ma para presentar unha folla de ruta da súa Iniciativa de Paz no Mar da China Meridional formulada en maio do pasado ano. Esa folla obedece ao marco de “tres si e tres non”, a saber: si á cooperación, á xestión conxunta e ao pragmatismo, e non á confrontación, ao acaparamento e á intransixencia. O mandatario taiwanés suxire a adopción dun mecanismo de negociación con medidas a curto, medio e longo prazo que posibilite a exploración e explotación compartida dos recursos naturais.
Ma informou previamente da súa viaxe a EUA e Xapón. Ao parecer, o teléfono vermello con Beijing deixou de funcionar pois o continente non responde ás chamadas desde as eleccións do 16 de xaneiro. Vietnam expresou a súa oposición por vía diplomática. Washington expresou a súa decepción pola visita de Ma, á vez que apreciou a folla de ruta proposta. Beijing, pola súa banda, apuntou á responsabilidade compartida de protexer a soberanía sobre estas illas, obxecto de disputa por parte de China continental, Taiwan, Vietnam, Filipinas, Malaisia e Brunei. Ma aproveitou tamén a visita para reclamar a soberanía da República de China sobre as Nansha, as Xisha, o banco de Macclesfield e as Pratas.
O PDP, invitado a enviar un representante na comitiva, rexeitou a oferta. Tsai Ing-wen reclamou que o conflito trátese de xeito pacífico e alertou de que as formas do presidente Ma poderían motivar aos países veciños a facer o mesmo, polo que non as considera apropiadas. O deputado do PDP, Chao Tien-lin falou de “provocación innecesaria”. A visita de Ma ten o precedente da efectuada por Chen Shui-bian (PDP) en 2008.
2. Observacións de contexto
* A carreira pola presidencia no KMT vai tomando forma. Ata seis candidaturas anunciáronse. Segundo a normativa interna, só poden ser aspirantes os membros do partido que sexan integrantes do Comité Central ou do Comité de Asesoramento. Os candidatos están obrigados a pagar a suma de 1,6 millóns de dólares taiwaneses en concepto de gastos de xestión e recoller firmas de polo menos o 3 por cento do total de membros do partido (actualmente, uns 320 mil). Voces críticas internas consideran este mecanismo abusivo e que só pretende manipular e condicionar o resultado do proceso.
* O ministro de Economía, John Deng, informou que a reanudación da 13ª rolda de negociacións co continente sobre o Acordo de Comercio de Bens non ten data.
* O presidente Ma e o Papa Francisco intercambiaron mensaxes con motivo da Xornada pola Paz. O Vaticano tamén felicitou a Tsai pola vitoria do 16 de xaneiro.
* Reino Unido e Taiwan poderían asinar en breve un acordo que permitirá a transferencia de prisioneiros entre os dous países posibilitando completar as condenas no país de orixe dos penados.
* No encontro mantido en Beijing por Zhang Zhijun, director da Oficina de Asuntos de Taiwan, e o subsecretario de Estado de EEUU, Anthony Blinken, Chinesa instou a manexar o asunto de Taiwan “con prudencia”. Con posterioridade, tamén na capital chinesa, John Kerry e Wang Yi, máximos responsables das diplomacias dos dous países, reafirmaron o respecto ao principio dunha soa China.
3. Datos relevantes
* A recente ola de frío que viviu Taiwan causou efectos tráxicos. Un total de 85 persoas faleceron por mor da baixada térmica. Así mesmo, unhas 500 hectáreas de cultivo, especialmente plantacións de té, sufriron danos irreparables.
* A previsión de crecemento para 2016 do Instituto de Investigacións de Taiwan ascende a 1,57 por cento, 0,27 puntos porcentuais inferior á anterior predición. O consumo privado crecerá un 2,42 por cento e as exportacións poderían baixar nun 1,75 por cento.
* Transparencia Internacional anunciou que Taiwan obtivo o posto número 30 no seu índice de percepción da corrupción, avanzando cinco postos con respecto a 2014.
* Segundo Freedom House, Taiwan é o segundo país máis libre de Asia, tras Xapón e por diante de India ou Corea do Sur.
* Taiwan figura na posición número 14 do Índice de Liberdade Económica elaborado pola Heritage Foundation e o WSJ, quedando en quinto lugar entre as 42 economías de Asia-Pacífico.
* O número de estudantes estranxeiros en 2015 ascendeu a 110.182 estudantes, cun crecemento do 17,6 por cento. En devandito ano, máis de 2.700 fillos de taiwaneses residentes no estranxeiro regresaron á illa para formarse nas súas universidades; o segundo posto correspondeu aos estudantes provenientes de China continental, con máis de 1.900.
* A nova lexislatura terá un total de 43 deputadas, cinco máis que no Yuan precedente. A idade media baixará de 52 a 50 anos.
4. Nomes relevantes
* O ex vice primeiro ministro Simon Chang foi nomeado novo primeiro ministro de Taiwan en substitución do dimitido Mao Chi-kuo.
* O seu Jia-Chyuan será o novo presidente do Yuan lexislativo tras chegar a un acordo cos outros candidatos, Ker Chien-ming e Chen Ming-wen.
