xuliorios

Ríos, Xulio

Fundador e Presidente de Honra do IGADI. Asesor emérito do Observatorio de la Política China. Secretario da Fundación Plácido Castro

Podes coñecer unha escolma dos seus Libros, como autor ou coordinador de obras colectivas, nesta ligazón.


Artigos de Ríos, Xulio

Un mundo trémulo

Apartados xeográficos Outros
Liñas de investigación Relacións Internacionais
O mundo da posguerra fría entra en 2024 nun acelerado proceso de fragmentación e descomposición con grandes retos para a economía, a sociedade e a gobernanza internacionais. A crise dos sistemas democráticos podería recibir novos impulsos coa promoción de líderes e formacións de signo ultraliberal e autoritarios consolidándose os espazos de inestabilidade ata nos países centrais do sistema global. O futuro preséntase perigosamente incerto ante a evidencia dun final de traxecto cuxa resolución reclama a fixación consensuada das vigas da nova orde multipolar. No Sur Global podería acentuarse a puxa indochinesa polo liderado.

ONU: de P5 a P11?

Apartados xeográficos Outros
Liñas de investigación Relacións Internacionais
A reforma do Consello de Seguridade das Nacións Unidas (CSNU) é un tema recorrente nos debates internacionais dende hai décadas. Este organismo, establecido en 1945, ten a responsabilidade primordial de manter a paz e a seguridade mundial, pero a súa estrutura actual é obxecto de críticas pola súa falta de representatividade e eficacia na toma de decisións. A necesidade de reformar o CSNU xorde da realidade cambiante do sistema internacional, onde as novas potencias emerxentes demandan unha maior participación na toma de decisións mundiais.
Mapa da UNRWA cos asentamentos de refuxiadas palestinas, 2015.

UNRWA

Estados Unidos arrastrou a Reino Unido, Canadá, Alemaña, Xapón, Francia, Finlandia, Holanda, Italia, Australia ou Suecia, entre outros países, a suspender o financiamento de UNRWA, a Axencia das Nacións Unidas para os Refuxiados de Palestina, tras as acusacións de Israel de que efectivos do seu persoal participaron no ataque de Hamás do 7 de outubro de 2023. Iso a pesar de que a UNRWA anunciou a decisión de "rescindir inmediatamente os contratos" dos seus empregados presuntamente implicados e "iniciar unha investigación". Non sabemos ata onde as acusacións foron acreditadas pero, convenientemente, déronse por certas dende o primeiro momento. Palabra de Israel, palabra de deus.

Un shock exterior

Apartados xeográficos Acción exterior de Galicia
Liñas de investigación Paradiplomacia
En Galicia levamos demasiados anos mareando a perdiz en materia de acción exterior. Os últimos lustros foron de aberta deconstrución. Curiosamente, este labor de fondo seguiu coexistindo cunha narrativa en positivo debedora doutras épocas. Así, ao tempo, non importaba subscribir ambiciosas unanimidades, aprobar normas legais ou mesmo estratexias que podían dar a sensación contraria. Moito botafumeiro pero ninguén facía o camiño. A nula implementación foi o santo e seña do mais burdo cinismo institucional, reforzado pola ausencia de mecanismos de avaliación e control e amparado no feble interese parlamentario e social.

75-74

O ano que agora comeza ofrécenos unha importante efeméride político-simbólica. A segunda metade do século XX estivo moi amplamente condicionada polo enfrontamento sino-soviético, establecido como un dos eixes recoñecibles do sistema internacional. A URSS disolveuse en 1991, tras 74 anos de existencia. En 2024, a República Popular da China cumprirá 75 anos.

A industria militar non dá abasto

Apartados xeográficos Cooperación ao desenvolvemento
Liñas de investigación Relacións Internacionais
O informe que o SIPRI (Instituto Internacional de Investigación para a Paz de Estocolmo) ven publicando dende 2015 a propósito da evolución do mercado mundial do armamento sorprendeu este ano ao dar conta dunha tendencia á baixa no volume de negocio das 100 maiores empresas do sector. Pero non é porque haxa menos demanda senón porque non dan abasto na produción.

Chibérica: Portugal e España perante a China

En relación a China, Portugal e España comparten importantes valores similares. Por unha banda, unha relación histórica que constitúe un sólido piar da relación bilateral. Por outra banda, China é, en ambos os casos, un socio económico destacado, tanto se nos referimos ao intercambio comercial como aos investimentos, incluídos os problemas estruturais da relación. Así mesmo, politicamente, a proximidade mantense en niveis aceptables a pesar da desfavorable situación global recente. E, en xeral, permanece unha relación bastante ben tecida que se reflicte na persistencia dunha asociación estratéxica que asegure a fluidez do diálogo e dos intercambios a todos os niveis.

Todo fume en San Francisco?

Os presidentes Joe Biden e Xi Jinping protagonizaron un desexo compartido de certo sosego en San Francisco, á marxe do cume da APEC. Así quedou reflectido no ton dos seus encontros e na afabilidade xeral das conversas mantidas. Tamén houbo acordos sobre a loita contra os estupefacientes (fentanilo) ou o restablecemento do diálogo ao máis alto nivel en materia de defensa. A comunicación directa entre as máximas autoridades das dúas economías máis grandes do mundo ofrece garantías engadidas á estabilización das relacións tras episodios convulsos recentes como o do suposto globo espía chinés ou a visita de Nancy Pelosi a Taiwán.

Os ODS por mal camiño

Apartados xeográficos Cooperación ao desenvolvemento
No último informe do progreso sobre os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible (ODS), o secretario xeral da ONU, António Guterres, denuncia que o 80 por cento das 169 metas mostran un progreso feble ou retroceso. Hai quen achaca isto aos efectos da pandemia de Covid-19 pero, en realidade, esta non fixo mais que agravar unha tendencia inapelable. Este réxime de capitalismo depredador e insaciable que nos abafa non é quen de introducir os mecanismos correctores mínimos para garantir que o noso mundo de abundancia reverta nunha mellora das condicións básicas de existencia para a inmensa maioría da humanidade. Os que mandan no mundo viven só para ganar, como cantaba Fausto.