 | |
| Cos resultados das eleccións do domingo sobre a mesa, deberá producirse un acordo político. Ou se restaura a coalición laranxa ou pode darse unha repetición do precedente do 22 de setembro cando o partido de Yanukovich apoiou a candidatura de Ejanurov ao cargo de primeiro ministro. (Foto: Electores emiten o seu voto nun colexio electoral de Kiev o 26 de marzo de 2006). | |
Despois de máis dun ano cheo de confusión, era previsible que ninguén gañase con maioría absoluta as eleccións parlamentarias do pasado domingo. Nin programas, nin candidatos, podían variar o estado de ánimo dunha poboación que debe soportar unha grave crise económica e política, cuns dirixentes que non saben como atallala. Ese é o problema que mais afloraba na superficie. O outro, mais de fondo, ten que ver coa identidade xeopolítica de Ucraína. Os ucraínos podían levantarse este luns cun novo goberno disposto a decretar que a súa lingua oficial pasaba a ser o inglés, que abrazaban a relixión musulmana ou disposto a emitir na Tv local todos os partidos do Celta en vez do Dínamo de Kiev, pero non podería alterar a posición xeográfica de Ucraína.
As chamadas revolucións de cor, e que eu chamaría de papel, de papel carbón para ser mais exactos (a última copia, Belarús, non saíu, como tampouco en Asia central), fanse e desfanse aproveitando situacións de desesperanza social e inmobilismo político, coa reflexión de fondo da elección entre Rusia e Occidente. É unha elección política que trata de impoñerse á xeografía, e podería ter o mesmo destino que outros empeños anteriores de distinto signo, aínda que algunhas cousas esquécense pronto e sempre hai persoas obstinadas en mover montañas pese ao absurdo da tarefa. Nin á URSS, a fin de contas, lle foi posible sovietizar ou rusificar os países do centro e leste de Europa, como tampouco cabe considerar a Rusia un país totalmente alleo a Europa. Aínda sendo euroasiático, e iso imprime carácter, está en Europa.
Nin o achegamento á UE debería basearse nun afastamento de Rusia, nin á inversa. Kiev debe tomar conciencia da súa posición xeográfica e convertela nun activo en vez de nun problema; por iso, só participando en formatos conxuntos de cooperación entre a UE e Rusia pode tirar proveito desa identidade fronteiriza. Dialogar e acordar coa UE en materia enerxética ou emigración, de costas a Rusia é, sinxelamente, imposible. A Europa tamén lle resultará máis fácil xestionar unha aproximación ucraína, de realizarse sen tensións con Rusia. A opción europea de Ucraína debe ter máis socios, só pena de transformarse nun enredo interminable. Ucraína necesita espírito creador e iniciativa para minimizar as contradicións e ser quen de acreditarse coma ponte e non coma fronteira.
Cos resultados das eleccións do domingo sobre a mesa, deberá producirse un acordo político. Ou se restaura a coalición laranxa ou pode darse unha repetición do precedente do 22 de setembro cando o partido de Yanukovich apoiou a candidatura de Ejanurov ao cargo de primeiro ministro. A saída a esta crise debe xestionala un presidente con menos poder, en virtude da reforma política impulsada por el mesmo e da que agora non poderá desdicirse. Caso de seguir Ejanurov ou alguén similar, Moscova estará satisfeito porque o acordo sobre o subministro de gas está garantido. Caso de optar por outra figura, a revisión dos acordos entra dentro do posible. E con independencia de quen goberne, os apoios parlamentarios esixirán entendementos moi amplos, cunha negociación que promete ser dura, en especial con Iulia Timoshenko, cuns intereses dificilmente compatibles con Yuschenko. Yanukovich, o candidato proruso, non aspira a colocar a un dos seus no posto de primeiro ministro, pero o seu respaldo electoral non pode ser ignorado por Yuschenko. O futuro de tal labirinto é predicible: inestabilidade, loita polo poder, desilusión social.
O romanticismo da "revolución" non durou nada, incluso na aproximación a Europa, xenerosa nas grandes palabras, pero cicateira sempre na letra pequena. Se algo positivo pode facer a UE na crise ucraína é ser consciente da posición xeográfica deste país e actuar en consecuencia. O éxito da estratexia occidental en Ucraína non pode ser proporcional ó grao de distanciamento logrado por este país con respecto a Moscova. Porque a identidade non só é lingua, cultura, ou historia, tamén é xeografía, e non a podemos variar.
