Entrevista
1. Como responsable da Confederación de Empresarios de Galicia, cales son na súa opinión os puntos fortes e as alianzas coas que conta Galicia no referido á actividade e ás relacións económicas e comerciais a nivel internacional?
Os puntos fortes de Galicia en canto a actividade económica e relacións comerciais internacionais inclúen a súa localización estratéxica no noroeste de España, con portos importantes como o de Vigo e A Coruña, que facilitan o comercio marítimo.
Ademais, Galicia é coñecida pola riqueza e importancia do seu sector primario dentro do que é de destacar a industria pesqueira e agroalimentaria, desenvolver estes sectores investindo no desenrolo dun sector industrial vinculado que cree riqueza na transformación dos seus produtos a través, como non pode ser doutro xeito, da inversión en investigación e desenvolvemento é tamén unha oportunidade para Galicia.
A nivel internacional os sectores do téxtil e a automoción seguen a ser os protagonistas da nosa economía e a base e apoio que permite medrar a moitas empresas vencelladas aos mesmos, o que lle brinda oportunidades no comercio internacional. En canto a alianzas, Galicia forma parte de España e, polo tanto, benefíciase dos acordos comerciais da Unión Europea.
En resumo, Galicia ten vantaxes na súa localización e sectores económicos clave, pero enfronta desafíos nunha contorna comercial global. A internacionalización exitosa requirirá diversificación, investimento en tecnoloxía e promoción efectiva. A Confederación de Empresarios de Galicia pode desempeñar un papel crucial no apoio ás empresas locais neste proceso.
Destacaría tamén a oportunidade que nos brinda formar parte dunha Eurorrexión cohesionada e exemplo de cooperación transfronteiriza a nivel europeo. As nosas boas relacións co país veciño, a interrelación existente xa entre os tecidos empresarias a ambos os dous lados da raia e a nosa veciñanza, as culturas lusófonas debe supoñer tamén unha oportunidade para que as nosas empresas poidan explorar, dende unha posición privilexiada, a entrada e desenvolvemento de actividade en novos mercados da África e América lusófona.
Galicia conta con varios puntos fortes e alianzas nas súas relacións económicas e comerciais a nivel internacional:
Relacións comerciais con China: En xullo de 2023, Galicia fortaleceu as súas relacións comerciais con China mediante un novo acordo coa Cámara de Comercio e Industria do país asiático. Este acordo pode abrir oportunidades significativas para o comercio internacional da rexión.
Colaboración con Brasil: A Xunta de Galicia buscou incrementar as relacións empresariais entre Galicia e Brasil mediante un protocolo de colaboración co estado de Río de Janeiro. Isto representa un esforzo por expandir as oportunidades comerciais no mercado brasileiro.
Sector pesqueiro: Galicia, coa súa rica tradición pesqueira, benefíciase de relacións comerciais internacionais no sector pesqueiro. Exporta produtos pesqueiros a diversos mercados, o que contribúe á economía rexional. Neste ámbito precisa dunha aposta decidida dende a UE par este sector que debe ter maior peso.
2. E cales as principais barreiras e/ou resistencias?
É necesario seguir traballando na mellora da conectividade de Galicia co resto dos corredores e redes de transporte existentes. Por iso, cómpre pechar canto antes o plan director do Corredor Atlántico para contribuír á cohesión territorial do noroeste, co resto de España e coa UE, para que Galicia conte cunha rede de transportes moderna e adaptada, que incremente a competitividade das empresas, concluíndo a interconexión dos outros portos de interese xeral en Galicia co ferrocarril de mercadorías
Aproveitar a forza que nos da contar coa rede portuaria e aeroportuaria da que dispoñemos mediante o desenvolvemento de infraestruturas e conexións axeitadas permitirá non só darlle un pulo as nosas empresas facilitando os intercambios comerciais senón tamén atraer inversións e facer de Galicia un hub loxístico de primeiro nivel.
Por outra banda, a nosa economía forma parte da economía dun país, España, integrado na UE, e como tal forma parte dun mercado único que cumpre precisamente 30 anos e que se ve afectado globalmente polas novas ameazas, medidas antidumping, restricións ao comercio e equilibrios xeopolíticos que se veñen dando nos últimos anos. A UE esfórzase en rematar coas barreiras que limitan ou impiden ás nosas empresas o acceso aos mercados exteriores e, nesta liña, unha das bases da política comercial europea é a de conquerir o cumprimento dos acordos comerciais con terceiros países, a economía galega benefíciase destes acordos e tamén se enfronta ás mesmas barreiras que afectan a tódalas empresas europeas.
As principais barreiras e resistencias para Galicia na súa internacionalización poden incluír a competencia global, regulacións comerciais cambiantes e a necesidade de adaptarse a estándares internacionais. Tamén pode enfrontar desafíos na promoción dos seus produtos en mercados estranxeiros.
A adaptación ás diferentes culturas e formas de facer negocios noutros países pode ser un desafío significativo. Entender e respectar os costumes e normas sociais locais é esencial.
Nun mundo cada vez máis dixital, algunhas empresas galegas poden enfrontar dificultades se non están preparadas para adoptar novas tecnoloxías, como a intelixencia artificial, que son clave para a competitividade internacional.
A competencia a nivel internacional pode ser feroz. As empresas galegas deben atopar formas de destacar en mercados saturados e diferenciarse da competencia.
As regulacións comerciais e aranceis poden variar significativamente dun país a outro, o que pode dificultar o acceso a certos mercados.
E para internacionalizarse, as empresas galegas poden requirir investimentos substanciais. Obter financiamento adecuado pode ser unha barreira, especialmente para empresas máis pequenas.
Finalmente, a situación xeográfica de Galicia pode supoñer maiores custes en tempo e diñeiro para mobilizar as mercadorías, por iso insistimos en consolidar unha rede de transportes competitiva, na que gañe peso o ferrocarril e baseada na intermodalidade.
A pesar destas barreiras, as empresas galegas teñen demostrado a súa capacidade para conquistar mercados internacionais co apoio de iniciativas da Xunta de Galicia e unha maior preparación para afrontar estes desafíos.
3. Desde o seu punto de vista, cales serán os principais retos e necesidades da internacionalización galega para os vindeiros anos? E de cara ao futuro a máis longo prazo?
Os principais retos e necesidades para a internacionalización galega nos próximos anos poden incluír a diversificación das súas exportacións, o investimento en innovación e tecnoloxía, e a promoción da marca Galicia no estranxeiro. A longo prazo, a sustentabilidade e a adaptación ás tendencias globais serán esenciais.
Para manterse competitivas, as empresas galegas deben enfocarse na innovación e a adopción de tecnoloxías emerxentes. Por exemplo, fomentando a incorporación da intelixencia artificial en procesos empresariais.
É preciso reducir a dependencia dun só mercado e diversificar as exportacións cara a diferentes países e rexións, explorar mercados asiáticos e africanos.
A máis longo prazo, a sustentabilidade será esencial para cumprir coas expectativas globais e as regulacións. As empresas deberán adoptar prácticas sustentables na súa cadea de subministración e produción.
Deberemos garantir unha forza laboral altamente capacitada en comercio internacional e competencias dixitais para enfrontar os desafíos futuros. Para iso é preciso investir en programas de formación en exportación.
Dende a CEG cremos que é vital fortalecer a marca Galicia no ámbito internacional para crear unha imaxe positiva e atraer a investidores e socios comerciais. E fomentar a colaboración entre o Goberno e as empresas para impulsar a internacionalización e superar barreiras. Claramente, fai falta desenvolver programas de apoio financeiro para a internacionalización.
Estes retos e necesidades requiren unha visión a longo prazo e un enfoque proactivo para garantir que Galicia siga sendo un xogador relevante na economía global.
4. Cal é, para vostede, a principal contribución que a Confederación de Empresarios de Galicia achega á acción exterior galega?
A principal contribución que a Confederación de Empresarios de Galicia (CEG) proporciona á acción exterior galega é o fomento do sistema empresarial na rexión. A CEG é unha organización privada e independente co obxectivo fundacional de promover o desenvolvemento e fortalecemento das empresas en Galicia.
A acción exterior de Galicia benefíciase da CEG ao contar co seu apoio e participación na promoción dos intereses comerciais e económicos da rexión no ámbito internacional. A CEG traballa en estreita colaboración con empresas galegas e outras institucións para impulsar a internacionalización das compañías locais, identificar oportunidades de negocio en mercados estranxeiros e facilitar a cooperación comercial a nivel global.
No contexto da Lei 10/2021, que regula a acción exterior de Galicia, a contribución da CEG é esencial, xa que forma parte do Consello Galego de Acción Exterior participando activamente na elaboración da Estratexia Galega de Acción Exterior. No eido institucional a CEG tamén forma parte do Consello Galego de Cooperación ao Desenvolvemento que na elaboración do seu Plan director facilita cada vez mais a incorporación e recoñecemento da importancia da actividade das nosas empresas en materia de cooperación ao desenvolvemento.
Dende a CEG buscamos promover o desenvolvemento económico da rexión a nivel internacional, fortalecendo as relacións comerciais e fomentando a cooperación empresarial no estranxeiro. A CEG desempeña un papel fundamental ao representar e apoiar os intereses das empresas galegas no ámbito internacional, contribuíndo así ao crecemento e a prosperidade de Galicia no escenario global.
Outra das grandes contribucións da Confederación de Empresarios de Galicia á acción exterior galega é o apoio ás empresas locais na expansión internacional, proporcionando asesoramento e recursos informativos a través do seu Servizo de Licitacións Internacionais (SALT).
O compromiso e empeño da CEG en apoiar ás nosas empresas nos seus procesos de internacionalización é tamén palpable a través da súa pertenza ás dúas principais redes promovidas dende a Comisión Europea destinadas a facilitar a actividade internacional e dentro do mercado único das pemes europeas.
Estas redes son a Enterprise Europe Network, a maior rede de apoio as pemes, a través da que se ofrecen servizos de apoio e asesoramento ás empresas en materias diversas entre as que destaca a internacionalización a través da cooperación empresarial; e a rede EURES, na que estamos integrados a través EURES Transfronteirizo Norte Portugal – Galicia e a través da que damos soporte e asesoramento ás empresas en materia de mobilidade laboral.
5. Como pode mellorar o seu organismo os resultados da acción exterior galega?
Para mellorar os resultados da acción exterior galega, o organismo podería enfocarse na formación e o desenvolvemento de capacidades empresariais para a exportación, así como na identificación de novos mercados e a promoción da cooperación empresarial.
Como comentaba antes, é preciso investir en programas de formación en exportación, polo que dende a CEG trataremos de impulsar e continuar organizando seminarios e xornadas formativas en temáticas de interese, como pode ser a fiscalidade internacional, o acceso a novos mercados, os retos loxísticos, as novas normativas sobre sustentabilidade, etc. Todo isto para mellorar a competitividade das nosas empresas e contribuír a mellorar a imaxe de Galicia no exterior
Tamén seguiremos abrindo as portas da nosa casa a representantes diplomáticos de distintos países que nos queiran visitar, como vimos facendo ate agora e promocionando as bondades de Galicia máis aló das nosas fronteiras.
6. Observan/contemplan oportunidades de colaboración (proxectos, xornadas, etc.) no futuro con axentes do terceiro sector como o IGADI (Instituto Galego de Análise e Documentación Internacional)?
A CEG está aberta a colaborar con entidades públicas e privadas en favor da competitividade das empresas, pero tamén no aproveitamento do noso tecido empresarial, a prol dos intereses xerais de Galicia e da súa cidadanía e das accións que se desenvolvan tamén cunha dimensión internacional.
Coñecendo ao entrevistado
Un obxectivo para o seu mandato
Visibilizar a importancia da empresa e das persoas emprendedoras para o desenvolvemento económico e social de Galicia. Acadar un mellor coñecemento e recoñecemento que merece a actividade empresarial.
Un reto de futuro para a acción exterior galega
Integrar os esforzos de tódolos actores, que deben traballar de xeito máis cohesionado. Hai un gran potencial por explorar en Galicia neste eido.
José Manuel Vieites Baptista de Sousa
Juan Manuel Vieites Baptista de Sousa é doutor en C.C. Químicas pola Universidade de Santiago de Compostela. Acumula 43 anos de experiencia no sector de conservación de produtos da pesca e da acuicultura. Entre os cargos máis destacables que desempeñou figuran o de presidente da Asociación de Centros Tecnolóxicos de Galicia (ATIGA), presidente de EUROTHON – organización europea que agrupa a toda a industria atunera comunitaria a nivel tanto de frota como de transformación – é membro do Consello de Administración da Asociación de Industrias da Pesca da UE (AIPCE), entre outros.
Logo de 32 anos como secretario xeral da patronal do sector da conserva ANFACO-CECOPESCA e como un dos interlocutores históricos do sector pesqueiro español, Juan Vieites Baptista de Sousa, deixou o cargo en maio de 2020. En xaneiro de 2021 foi elixido presidente da Confederación de Empresarios de Galicia (CEG), cargo que ostenta na actualidade.
Desde o IGADI agardamos moitos éxitos nos obxectivos formulados
Moitas grazas polas súas achegas
