Os temas na axenda do Cumio do Futuro non son novos nin descoñecidos, senón que estes reflexan en gran medida os principais desafíos aos que se leva afrontando a ONU desde fai moito tempo. A primeira vez que estes foron documentados por escrito, foi na carta inicial do 30 de agosto do 2023, redactada polo presidente da Asemblea Xeral en consenso cos Estados membros a través de negociacións intergubernamentais previas.
Negociacións, que transcorren desde aquela altura e mediante as que se conseguiu elaborar un borrador 0 do Pacto do Futuro, que foi presentado o 29 de xaneiro deste mesmo ano 2024. O borrador non só recolle as achegas dos Estados membros senón que tamén reflexa as mais de cincocentas contribucións de organizacións da sociedade civil e o sector privado. Alemaña e Namibia, como estados co-facilitadoras do Cumio, foron tamén os encarregados de presentalo.
O documento estrutúrase en cinco grandes liñas de interese, que presentamos de maneira superficial a continuación:
- A primeira delas en grandes liñas trata a cuestión do desenvolvemento sostible, que ven a tratar a cuestión de acelerar a aplicación da Axenda 2030. Os Estados membros exixen a elaboración de medidas concretas e unha ampliación do financiamento para o desenvolvemento. Destacando así a necesidade de elaborar un plan de acción conxunto deixando atrás as medidas coercitivas tomadas por un Estado de forma unánime e que pode prexudicar a outros.
- A segunda achégase ao tema da construción da paz e a seguridade a nivel internacional. Os Estados reclaman unha maior participación da ONU nos procesos de mediación así como unha promoción da paz a nivel global, co obxectivo de frear a violencia desmedida que se leva a cabo en certos territorios que están dentro da súa area de actuación.
- En terceiro lugar, trátase o tema da ciencia, a innovación e a cooperación dixital, que recolle basicamente como as novas tecnoloxías poden ser unha gran ferramenta na consecución do resto de obxectivos. Así destácase a utilidade destas en áreas como poden ser a saúde ou a seguridade.
- A cuarta liña temática fai referencia ás xeracións futuras. Esta foi destacada por moitos Estados como unha prioridade de primeira orde e con ela aspiran a introducir todas as cuestións relacionadas co dereito das xeracións futuras a un pleno emprego e unha educación de calidade. Así como temas que son de alta relevancia na actualidade para as xeracións mais mozas, como poden ser a saúde mental ou reprodutiva. Todo isto pretende conseguirse mediante a incorporación da mocidade na toma de decisións.
- Para rematar, a ultima fai referencia a transformación da gobernanza mundial. O obxectivo é mellorar os mecanismos de cooperación mediante a reforma do Consello de Seguridade así como reformar a estrutura financeira internacional mediante a actualización dos Bancos Multilaterais.
A idea de presentar este borrador é que os Estados e as organizacións o analicen e realicen os comentarios pertinentes sobre os aspectos que consideren.
Así é que algúns Estados xa manifestaron a súa opinión sobre este, e a gran maioría deles considérano canto menos insuficiente, demasiado ambiguo e amplo. Por exemplo Colombia, destacou que o borrador non lle da a importancia necesaria ao tema da desigualdade. Para eles este debería aparecer de forma explícita, introducindo criterios de inclusividade mediante a incorporación de todos os grupos en situación de vulnerabilidade, como poden ser os pobos indíxenas.
Se fose de interese ampliar información, adxunto a sesión de consultas que se levou a cabo na ONU, onde se aproximaron a estes temas de forma mais exhaustiva, e na que poderán encontrar as declaracións de numerosos Estados: Informal consultations on the Summit of the Future
Para concluír, gustaríame convidar a reflexión sobre que temas puideron quedar fóra neste borrador e cales deberían ser engadidos.