Con todo, dado o potencial militar e económico moito maior que ten o agresor, que ademais dispón de armas nucleares, os ucraínos poderían simplemente desaparecer nunha loita desigual se non reciben axuda exterior. Por desgraza, as enormes cantidades de axuda chegan a Ucraína demasiado tarde. Despois de que quedase claro que o plan de Putin de cambiar en poucos días a situación de Ucraína ao seu favor fracasara, en lugar de axudar eficazmente a Kiev a rexeitar ao agresor, os seus amigos socios occidentais preguntáronse durante meses se era apropiado proporcionar a Ucraína armas letais. E a cuestión de “pechar o ceo” ou proporcionar avións modernos segue sen figurar na orde do día, o que permitiu a Rusia utilizar a súa vantaxe no espazo aéreo case con total impunidade. Con impunidade, porque os socios, por medo a unha escalada, non queren que o fogo das forzas ucraínas alcance o territorio da Federación Rusa.
Todas as precaucións parecen válidas, especialmente dado o perigo real de que Rusia faga uso das súas armas nucleares ou provoque un desastre nunha central nuclear e desate unha guerra mundial, coa condición de que Rusia segue controlando unha quinta parte do territorio ucraíno e Ucraína non logra liberala só por falta de armamentos e municións, mentres que os rusos reforzan as súas liñas de defensa e incorporan devanditos territorios no seu estado.
Este ano falouse dunha contraofensiva ucraína desde principios de ano, sinalando que podería comezar na primavera, cando o terreo secase. Falábase de preparativos, pero tamén da escaseza de recursos. Non foi ata na segunda quincena de xuño que os rusos empezasen a recoñecer que lles chegaban verdadeiros golpes das forzas ucraínas. Con todo, a esas alturas, Ucraína xa perdera o control da completamente destruída Bajmut tras 10 meses de encarnizados combates e enormes perdas.
Nos medios de comunicación occidentais empezaron a aparecer comentarios inoportunos de que os ucraínos avanzaban con demasiada lentitude (ata o de agora liberáronse uns 30 quilómetros cadrados, e aínda hai que limpar de invasores máis de 120.000 quilómetros cadrados), ao que o Comandante en Xefe das Forzas Armadas de Ucraína, V. Zaluzhnyi, a través do Washington Post, aclarou aos “escépticos” occidentais que o ritmo da contraofensiva debíase á lentitude da axuda, que se gasta máis rápido do que se recibe. O esgotamento das forzas rusas aínda non é evidente, xa que son capaces de devolver dez disparos por cada un ucraíno.
O 7 de xullo, Estados Unidos anunciou oficialmente un novo paquete de axuda á defensa de Ucraína por valor de 800 millóns de dólares, que incluía diversas municións, entre elas as de fragmentación. O efecto a gran escala destas armas pode axudar ás forzas armadas ucraínas na ofensiva en curso. O problema é que non é unha arma de precisión e pode alcanzar tanto a militares como a civís. Por iso está prohibida por unha convención internacional asinada por 111 Estados, claramente unha maioría mundial (case o 57 % de todos os Estados). Mesmo entre os amigos nordatlánticos de Ucraína, só Estados Unidos, Finlandia, Estonia, Letonia, Polonia, Romanía, Grecia e Turquía se abstiveron a adherirse a esta convención. O primeiro ministro británico e a Ministra de Defensa española pronunciáronse claramente en contra do seu uso, e o Secretario Xeral da ONU tamén fixo saber que apoia firmemente a convención de prohibición.
Os provedores da munición de fragmentación aseguran que a súa elevada forza mortífera compensará o défice doutras municións durante a contraofensiva e creará un serio contrapeso aos rusos, que usan ese tipo de municións sen escrúpulos. O ministro de defensa ucraíno prometeu usar bombas de fragmentación con máxima precaución e responsabilidade e enumerou os 5 criterios acordado neste sentido con EE.UU: 1. usarase só para liberar territorios ucraínos sen lanzala contra o territorio de Rusia; 2. non se usará en zonas urbanas; 3. o uso será supervisado rigorosamente; 4. darase prioridade ao desminado das zonas onde se usaron; 5. os socios serán notificados sobre o uso destes proxectís con fins de información e control. Significa que se asume o considerable dano que se faga ao territorio que se libere xunto coas perdas inevitables para a poboación propia que se atopa actualmente baixo a ocupación rusa.
O resumo dos 17 meses da guerra segue sendo pouco optimista: a enorme axuda ao pobo ucraíno na súa loita contra o agresor ruso vese restrinxida debido ao temor que os doantes tiveron á escalada da guerra. E é porque a invasión en febreiro xa era un paso máis na escalada da agresión que comezou abertamente en 2014 e fora anunciada en 2004. Ao terrorista, se non se lle quere dar o que esixe, neutralízaselle (ou se lle aisla). Sen permitir que comece a escalar, porque neste caso el non se detén.
Pero tamén hai lugar para optimismo nesta situación de tira e afrouxa: cando non se sabe ata que límite pode chegar o terrorista nin canto aguante ou temor poden ter os chantaxeados, sempre poden producirse cambios inesperados. Por exemplo, as decisións do presidente turco R. Erdogan en vésperas da cume OTAN en Vilnius, que representan un desafío a Putin: a repatriación dos comandantes dos defensores de “Azovstal”, que ‘debían’ permanecer en Turquía ata o fin da guerra, o desbloqueo da admisión de Suecia á OTAN e o recoñecemento do dereito de Ucraína a ser membro da alianza. Oxalá suceda algo a favor da paz e en contra os que recorren á guerra.
