Investigadorxs Asociadxs : Vinculación

xosemanuelfigueiras

Figueiras

Colaborador do IGADI.


Artigos de Figueiras, Xosé Manuel

As fracturas de Europa

Apartados xeográficos Europa
Hai pouco lin un libro que furga nas tensións europeas (“O euro, anos críticos”), vistas dende a óptica francesa. Nel se apunta a obviedade da tensión directa entre o pobo grego e alemán por razóns que conveñen a unha elite dentro do estado alemán, é dicir, e ao “stablishment” alemán, que a fin de contas …

Figueiras Ler máis »

Feudal governance

Apartados xeográficos Outros
In 2012 the global system has entered in an open crisis, as deep as the one of 1929. This is the crisis of a new form of imperial capitalism. This new capitalism has the centre of the financial power in all corners of the world, and also at the peripheral countries like India, China or …

Figueiras Ler máis »

India, ou o goberno das cebolas

Apartados xeográficos Asia
Non lonxe están os tempos nos que o apoio aos gobernantes se trocaba por billetes guindados dende o alto dunha balconada. Afondamos un pouco máis na requintada pseudo-democracia. Outro exemplo particular de populismo a bo prezo, sen proxecto de futuro, alén da teima de alcanzar ou permanecer no poder.

Sicilia, a Grecia Italiana?

Apartados xeográficos Europa
O gobernador de Sicilia, Raffaele Lombardo, dimitiu. Era un home que gañou as eleccións e corouse presidente cunha maioría afín do seu propio partido, e gobernou coa oposición. Hábil onde os haxa nas correntes da política. Propio do individualismo italiano.

Un paraíso para o Bulldozer chinés

Apartados xeográficos China e o mundo chinés
Veciños dun hutong (barriada típica da capital chinesa) no centro de Beijing, víronse inmersos nunha amarga disputa  orixinada pola  expropiación e a expulsión das súas casas para crear unha vez máis, as modernas estruturas arquitectónicas que caracterizan o urbanismo do país despois da chegada do capitalismo encuberto. As cidades chinesas están padecendo unha rápida transformación …

Figueiras Ler máis »

CHINA, ou o "non a preescolar na casa”

Apartados xeográficos China e o mundo chinés
Un dos elementos que deixan pegada na ollada dos viaxeiros por China, é a cortesía dos cidadáns cos estranxeiros. Pero tamén impactan as importantes diferenzas sociais, en concreto no acceso á prestación de servizos públicos, e a actitude das elites na loita polos recursos escasos. Un bo exemplo son as garderías, onde agroman as sementes …

Figueiras Ler máis »

A internacionalización de servizos

Apartados xeográficos Outros ARQUIVO
Afortunadamente, durante as ultimas décadas comprobamos como Estado español ao amparo da entrada na UE, comezou a remontar no ranking das potencias comerciais mundiais. Se observamos as exportacións de produtos comprobaremos que estamos no posto 17, e en importacións na posición 12, de aquí ven o importante déficit exterior a día de hoxe. En servizos …

Figueiras Ler máis »

A Eurocopa da bancarrota

Apartados xeográficos Europa ARQUIVO
Hai que sostén que as guerras modernas se desenvolven por outros medios; os deportes, a competición entre empresas con forte identidade nacional, o control dos organismos internacionais,etc. Que os tipos de xuro,ou o cambio das moedas, poden ser un arma de destrución masiva.  E que os bancos con identidades fortes de estado poden ser máis …

Figueiras Ler máis »

Paradoxos da “economía social de mercado”

Apartados xeográficos Europa ARQUIVO
En plena controversia sobre a reforma laboral, a UE non ten claro como obter o equilibrio entre as políticas do mercado único e a harmonización dos mercados laborais, mentras prepara unha nova normativa que debe estar lista en 2011. Como case sempre, as realidades e os intereses de tódolos membros da UE son diverxentes, e …

Figueiras Ler máis »

O bipartito británico

Apartados xeográficos Europa ARQUIVO
O 6 de maio celebraranse eleccións no Reino Unido. Aínda que David Cameron, o líder dos conservadores, parte con vantaxe de 7 a 11 puntos segundo as enquisas, sobre o primeiro ministro laborista Gordon Brown, non todo está claro. Dende hai case cen anos, a hexemonía de conservadores e laboristas tiña esclarecido o panorama político …

Figueiras Ler máis »

davidreinero

Reinero González

(Nigrán, 1979) Licenciado en Xornalismo pola Universidad Pontificia de Salamanca e Master en Relacións Internacionais e Comunicación pola Universidad Complutense de Madrid. Colabora co Igadi desde 2001. Xornalista especializado en información política, en particular na fiscalización das administracións públicas. Traballa en Praza Pública (Praza.gal) tras pasar por El País, eldiario.es, Xornal de Galicia e Atántico …

Reinero González Ler máis »


Artigos de Reinero González, David

Un Alvia en Angrois, Fonte: CC-BY-SA Praza Pública

A UE desembarca no xuízo de Angrois: as institucións comunitarias como amparo da cidadanía

Apartados xeográficos Europa
Liñas de investigación Unión Europea
O xoves 7 de xullo de 2016, case tres anos despois do accidente de Angrois, o máis grave nas últimas décadas en Europa, con 80 persoas mortas e 144 feridas, a investigación do sinistro mudou por completo. Aquel día a UE fixo público un informe da Axencia Ferroviaria Europea que invalidou a investigación técnica oficial …

Reinero González Ler máis »

Angrois, ou como o respecto pola cidadanía fai Europa

Apartados xeográficos Europa
Liñas de investigación Paradiplomacia
Para cando Jesús e Teresa interviron en Bruxelas ante a Comisión de Peticións do Parlamento Europeo, en España xa foran expulsados varias veces do Congreso dos Deputados, do Senado e do Parlamento de Galicia. Na Eurocámara, pola contra, a Jesús e Teresa deixóuselles mesmo proxectar un documental coas súas reivindicacións.

Menos mal que a culpa foi de Portugal

Apartados xeográficos Acción exterior de Galicia
Liñas de investigación Paradiplomacia
Todos os gobernos se trabucan. Algúns rectifican, aínda que a maioría non o fan se a cidadanía non protesta. Pero para que poidan protestar, os afectados antes teñen que saber que o goberno vai tomar unha decisión que lles vai molestar. Canto máis tarde a cidadanía en saber desa decisión, máis tardará en protestar, e polo …

Reinero González Ler máis »

Integrarse na lusofonía de costas a Portugal

Apartados xeográficos Acción exterior de Galicia
Liñas de investigación Paradiplomacia
O debate sobre o estado da autonomía saldouse en materia de acción exterior cunha aparentemente contraditoria aposta en solitario do PP pola lusofonía sen achegarse máis a Portugal e coa acusación unánime de todo o Parlamento de Galicia contra Noruega de incumprir o Convenio Europeo de Dereitos Humanos.

A cimeira do piche

Apartados xeográficos Acción exterior de Galicia
160.000 euros foi o custo do resultado máis visible da XXVIII Cimeira Ibérica entre España e Portugal celebrada o luns en Baiona. Ese é o importe que gastaron o Concello de Baiona, a Deputación de Pontevedra e Paradores no asfaltado dos 700 metros da estrada de acceso á fortaleza de Monterreal na que se celebrou …

Reinero González Ler máis »

A Xunta centra (aínda máis) a acción exterior na economía

Apartados xeográficos Acción exterior de Galicia
Que a Xunta hai tempo que deixou de lado as vertentes política, social e cultural da acción exterior galega para centrarse case exclusivamente na económica era algo sabido. Pero no último mes esa tendencia non só vén de ser avalada implicitamente pola oposición senón que o Goberno galego mesmo pretende plasmala por escrito corrixindo os …

Reinero González Ler máis »

Angrois e a Marca España

Apartados xeográficos Acción exterior de Galicia
Tres meses despois do accidente ferroviario de Santiago de Compostela do pasado 24 de xullo que custou a vida de 79 pasaxeiros, pouco se fala xa del nos medios de comunicación internacionais. Non é unha cuestión menor que non haxa novas, xa que a suposta mala imaxe exterior que xeraban foi unha das principais preocupacións …

Reinero González Ler máis »

imgpunal

Martínez Puñal

Profesor emérito de Dereito Internacional da USC e membro do Consello Reitor do IGADI.


Artigos de Martínez Puñal, Antonio

Capa da obra "Direitos Humanos, Fraternidade e Justiça Social na Sociedade em Rede"

Direitos Humanos, Fraternidade e Justiça Social na Sociedade em Rede

O livro objeto desta apresentação é dedicado aos Direitos Humanos, à Fraternidade e à Justiça Social, tendo como contexto uma avaliação contemporânea: no caso, as três temáticas são examinadas pela dinâmica da Sociedade em Rede, constituindo-se assim em quatro macro temas, cujas expressões detêm conceitos próprios que lhes dão identidades e características o bastante para serem reconhecidas no mundo da ciência.
Sahara. Wikimedia Foundation

O Estado Saaraui e a inconstitucionalidade da carta do Presidente Pedro Sánchez ao Rei de Marrocos

Apartados xeográficos Outros
Liñas de investigación Relacións Internacionais
Falar sobre o conflito do Saara Ocidental leva-nos inexoravelmente a falar do seu direito de autodeterminaçom, recolhido em numerosas ocasions pola ONU e pola Corte Internacional de Justiça, no seu Ditame do 14 de abril do 1975, no qual reconhecia “o direito das povoaçons do Saara Ocidental à autodeterminaçon”. Contodo, o Acordo tripartito de Madri …

Martínez Puñal Ler máis »

Crise global, reestruturación internacional e supervivencia da Humanidade

Apartados xeográficos Outros
Liñas de investigación Relacións Internacionais
A institucionalidade internacional que debería de pilotar a globalización, máis aló dalgunha proposta fragmentaria, fai auga por todas as beiras, deixando á deriva, pese ao crecemento do comercio mundial e dos incontábeis avances nas telecomunicacións, a solución dos graves problemas presentados por aquela. Fai xa bastantes anos, nun Seminario Internacional da UNESCO, citabamos unha serie …

Martínez Puñal Ler máis »

A Unión Europea condena a Marrocos

Apartados xeográficos África ARQUIVO
O Consello de Seguranza: outro paso máis cara o seu descrédito. A instancias de México e outros estados membros do Consello de Seguranza das Nacións Unidas, este tratou o pasado día 16 o tema dos últimos sucesos na antiga provincia do Sáhara Occidental en tempos de Franco. O Consello, hipotecado polos países permanentes con dereito …

Martínez Puñal Ler máis »

Un papel para Galiza no Bicentenario

Apartados xeográficos ARQUIVO Acción exterior de Galicia
Se ben era de esperar por parte de España, con todo o seu papel histórico colonial, un maior protagonismo en todo o que rodea ao Bicentenario, tamén era de esperar unha actuación máis relevante neste asunto por parte das súas Comunidades Autónomas cunha grande traxectoria emigratoria cara ao continente americano. Algunhas delas, profundamente debedoras dos …

Martínez Puñal Ler máis »

Temus novus para a América Latina

Apartados xeográficos Acción exterior de Galicia ARQUIVO
Comezada a cadea de conmemoracións dos douscentos anos do movemento emancipador das repúblicas pertencentes ao antigo Imperio español, o groso das celebracións producirase neste 2010, particularmente no presente segundo semestre, aínda que quedarán pendentes algunhas para os futuros anos. Desde diferentes tribunas de natureza política, informativa, académica, etc., obsérvase nos países implicados unha coincidencia con …

Martínez Puñal Ler máis »

U-la España e a UE no bicentenario?

Apartados xeográficos Acción exterior de Galicia ARQUIVO
O Bicentenario da independencia das repúblicas hispanoamericanas debería constituir, ao noso modo de ver, unha oportunidade excelente para propiciar un novo diálogo entre todos, aquén e alén do océano, dentro dun exquisito respecto á diversidade. Sería bo no seu marco facermos un exame profundo en canto ás realizacións habidas desde aquelas datas emancipadoras no campo …

Martínez Puñal Ler máis »

Tempus novus para a América hispana

Apartados xeográficos Latinoamérica ARQUIVO
Comezada a cadea de conmemoracións dos douscentos anos do movemento emancipador das repúblicas pertencentes ao antigo Imperio español, o groso das celebracións producirase neste 2010, particularmente no presente segundo semestre, aínda que quedarán pendentes algunhas para os futuros anos. Desde diferentes tribunas de natureza política, informativa, académica, etc., obsérvase nos países implicados unha coincidencia con …

Martínez Puñal Ler máis »

davidalvarado

Alvarado Roales

Politólogo, xornalista, escritor e consultor especializado no norte de África e mundo árabe, é investigador asociado do IGADI. O seu último libro é “Rif. De Abdelkrim a los indignados de Alhucemas” (2017, Ed. La Catarata)


Artigos de Alvarado Roales, David M.

Capa do Tempos Novos de febreiro

Unha necesidade estratéxica e histórica para Putin

Apartados xeográficos Rusia
Liñas de investigación Relacións Internacionais
Fronte á ameaza de invasión da Ucraína por Rusia, os Estados Unidos e a UE avogan polo diálogo co amo do Kremlim, quen se sabe en posición de forza fronte a un Occidente debilitado, aínda baixo os efectos da pandemia e vítima das súas contradicións e divisións, e sempre lastrado na toma de decisións pola natureza democrática dos seus sistemas políticos. Moscova ten manifestado o seu rexeitamento a aceptar negociacións interminables, poñendo sobre a táboa condicións imposibles de asumir polo bando occidental, que na práctica significan acordar a Rusia un dereito de veto sobre as decisións da OTAN. A «finlandización» ucraína semella unha opción aceptábel, se ben Rusia non desleixará a integración progresiva de Kiev na súa Federación.

Pandemia e crise do soft power occidental

Apartados xeográficos Outros
Liñas de investigación Relacións Internacionais
Cando amaine a treboada e a pandemia estea baixo control, cal será a percepción que terán uns estados dos outros? Xa sexa o modelo de democracia británico, “les lumières” francesas ou as presuntamente inxentes capacidades de Washington, hai conceptos que vanse ver seriamente afectados e comprometidos pola crúa realidade da xestión da Covid-19. Porque os …

Alvarado Roales Ler máis »

África e Covid-19, entre a vertixe e o abismo

Apartados xeográficos África
Liñas de investigación Relacións Internacionais
O potencial impacto da propagación a grande escala da Covid-19 en África podería ter dramáticas consecuencias a máis dun nivel. Non existen medios consecuentes para un diagnóstico fidedigno da extensión do andazo, nin os réximes en liza se caracterizan precisamente pola súa transparencia informativa, pero no momento de redactar estas liñas todo apunta a que …

Alvarado Roales Ler máis »

Desunión do mundo fronte á pandemia

Apartados xeográficos Outros
Liñas de investigación Relacións Internacionais
O que hai unhas semanas xa non era un segredo, agora, en pleno azote do Covid-19, resulta unha clamorosa evidencia: a humanidade adoece de liderazgo. Fai augas a Unión Europea, proxecto mitificado e enchido de supostas virtudes, no que pretendemos albiscar a súa —sempre por chegar!— mellor versión, obviando flagrantes eivas e non asumindo que …

Alvarado Roales Ler máis »

A trampa de Alxer

Apartados xeográficos África
Liñas de investigación Relacións Internacionais
 A renuncia a un quinto mandato do presidente Abdelaziz Buteflika e o inicio dun suposto proceso de transición suscita importantes dúbidas, poñendo en tea de xuízo as auténticas intencións do réxime. A oposición, que evoca unha “manobra dilatoria”, chama á prudencia e, sobre todo, a manter a presión contestataria para avanzar de xeito efectivo na …

Alvarado Roales Ler máis »

O Estado Islámico directo ó corazón

Apartados xeográficos África
Hoxe máis que nunca, Tunisia é un símbolo. Un exemplo de democracia no "mundo árabe". Un país capaz de reinventar o concepto de "revolución", tendo expulsado a un ditador, Zine El Abidine Ben Alí, e encontrando vías de concertación entre islamitas e demócratas. Tunisia foi o berce da "revolución xasmín", que derivou na chamada "primavera …

Alvarado Roales Ler máis »

Pendientes de un solo hombre

Apartados xeográficos África
Tras haber sido sorpresiva y nuevamente hospitalizado en el parisino hospital militar de Val-de-Grâce, de regreso el pasado jueves al Palacio de El Mouradia el jefe de Estado argelino, Abdelaziz Bouteflika, firmó el decreto que sanciona la celebración de comicios presidenciales el 17 de abril, según informó APS, la agencia de prensa oficial. Como ya …

Alvarado Roales Ler máis »

Primaveras árabes (I): el lago egipcio

Apartados xeográficos África
Como afirmó uno de los grandes referentes teóricos de las revoluciones y el cambio social, el estadounidense Charles Tilly, la democracia es un lago. Tiene propiedades distintivas y una lógica propia, pero se forma de diferentes modos, cada uno de los cuales retiene trazos de una historia singular. Igual que un lago. Al sur del …

Alvarado Roales Ler máis »

torohardy

Toro Hardy

Naceu en Caracas, Venezuela. Licenciado en Dereito pola Universidade Central de Venezuela, é doutor en Relacións Internacionais pola Escola de Diplomacia e Relacións Internacionais de Xenebra e conta cun máster en dereito internacional e economía internacional pola Universidade de Pensilvania e a Universidade Central de Venezuela, así como un posgrao en diplomacia e dereito do …

Toro Hardy Ler máis »


Artigos de Toro Hardy, Alfredo

China y la nueva percepción de su vulnerabilidad 

En relativamente pocos años China pasó de copiar y robar tecnología ajena a convertirse en una superpotencia tecnológica en competencia directa con Estados Unidos. En áreas claves como Inteligencia Artificial, supercomputación, tecnología 5G, tecnología quántica o tecnología espacial, China se encuentra por encima o en cerrada competencia con Estados Unidos.
Os tanques do exército estadounidense enfróntanse contra a blindaxe soviética no Checkpoint Charlie, Berlín, outubro de 1961. Fonte: US Army

Estados Unidos y la Guerra Fría

Liñas de investigación Relacións Internacionais
Aunque la Segunda Guerra Mundial tuvo un alto costo en vidas para Estados Unidos, este resultó considerablemente menor que para aquellos países que tuvieron que enfrentarla en la primera línea de combate. Más aún, el resurgimiento económico representado por el esfuerzo industrial bélico, elevó la economía de ese país a niveles sin precedentes. Estados Unidos emergió de ese conflicto, en efecto, como la nación más rica y poderosa del mundo. Su PIB, que en 1939 rondaba los mil millones de dólares, se disparó a 135 millardos de dólares en 1945, habiendo duplicado su capacidad productiva durante esos seis años. La guerra permitió la creación de 17 millones de nuevos empleos, dobló los salarios de la nación e hizo posible que los ahorros se multiplicaran siete veces.

América Latina y la historia circular

Liñas de investigación Relacións Internacionais Economía
La regulaciones comerciales impuestas por Madrid y Lisboa en tiempos coloniales impidieron el comercio intra-colonial y la creación de una red de puertos en Iberoamérica. El transporte del oro y la plata y de los productos agrícolas americanos hacia las metrópolis fue el único interés de estas. En contraste, en las colonias inglesas de Norteamérica no sólo se propició la creación de numerosos puertos sino que se permitió que estos comerciaran y compitieran entre sí. 

Biden: Reelección y segundo mandato

Apartados xeográficos Estados Unidos
Liñas de investigación Relacións Internacionais
En nuestro anterior artículo "Biden: el factor edad en perspectiva" comentábamos las razones por las cuales, a pesar de que tendría 82 años al momento de iniciar un segundo mandato, Biden busca la reelección. En este, buscamos explicar las posibilidades de éxito de su candidatura y de su eventual presidencia. Las preguntas a responder son, por tanto, las siguientes: ¿Es la candidatura de Biden un error? ¿Estaría Biden en condiciones de ejercer un segundo mandato con lucidez y buenos resultados?

Biden: El factor edad en perspectiva

Apartados xeográficos Estados Unidos
Liñas de investigación Relacións Internacionais
La edad y aparente fragilidad del Presidente Biden se han convertido en un importante tema de campaña. Cierto es que en las elecciones de 2020 nunca se comprometió a no buscar la reelección es caso de ser electo, lo cual hubiera diluido de manera importante su poder. Sin embargo, si dio a entender que la suya sería una presidencia de transición, un puente hacia las nuevas generaciones de su partido. Aunque poco después de ser eventualmente reelecto cumpliría los 82 años, Biden ha optado por convertirse en el portaestandarte de su partido de cara a la nueva contienda electoral. La pregunta obvia es: ¿Por qué lo hace?

Inteligencia Artificial y especie humana

Apartados xeográficos Outros
Liñas de investigación Relacións Internacionais
En un reportaje reciente del New York Times se hacía referencia a una conversación sostenida en 2015 entre Elon Musk y Larry Page, fundador y durante varios años timonel de Google. La misma, presenciada por una treintena de personas, giraba en torno al futuro de la Inteligencia Artificial (IA). Mientras Musk expresaba su temor de que la IA pudiese liberarse del control humano y llegar a destruir algún día a la humanidad, Page insistía en un futuro en el que los humanos se fusionasen con las máquinas de IA. Al caldearse la discusión, Page acusó a Musk de dar prioridad a la especie humana por sobre las formas digitales de vida del futuro. Para el fundador de Google, el colocar a la humanidad por encima de la IA era, al parecer, expresión de clara miopía intelectual (C. Metz, K. Weise, N, Grant and M. Isaac, “Ego, Fear and Money: How A.I. Fuse Was Lit”, The New York Times, December 3, 2023).
Visita do Pte Trumo no 2017 ao Museo de Isarael. Fonte: US Embassy Tel Aviv

El paradójico apoyo de los Republicanos a Israel

Apartados xeográficos Estados Unidos
Liñas de investigación Relacións Internacionais
El retorno a una política aislacionista, en el marco de sus relaciones internacionales, es siempre una opción latente en los Estados Unidos. Tal tipo de política prevaleció en ese país entre el final de la Primera Guerra Mundial y el comienzo de la Segunda. Durante ese período, la mayoría de los estadounidenses no quiso vincularse a la Liga de las Naciones, ni involucrarse con los graves acontecimientos que sacudían a Europa y a Asia.
Xi Jinping reuniuse en Riad o 9 de decembro do 2022 co presidente palestino, Mahmoud Abbas. Foto: Xinhua

Las credenciales chinas como árbitro de paz en Gaza

Apartados xeográficos Asia
China busca erigirse en gran árbitro de paz en el conflicto de Gaza. En palabras de Xi Jinping es necesario encontrar una solución “duradera, justa e integral” a dicho enfrentamiento y a la histórica confrontación entre israelíes y palestinos. Ello se enmarca dentro de sus iniciativas de “Seguridad Global” y de “Civilización Global”, las cuales persiguen definir un orden internacional post-Occidental, alejado de los parámetros estadounidenses.
Confrontación inevitable?

Chimérica y Chiindia: La rápida obsolescencia de dos nociones célebres

Apartados xeográficos Asia
Liñas de investigación Relacións Internacionais
Hoy día presenciamos una Guerra Fría entre China y Estados Unidos, así como un acercamiento cada vez mayor entre India y Estados Unidos, producto de las tensiones crecientes entre el primero de ellos y China. Bien valdría la pena recordar cuan distintas lucían las cosas hace poco más de diez años. A finales de la primera década de este siglo, en efecto, se hablaba extensamente sobre dos contracciones que, a juicio de muchos expertos, habrían de guiar a la economía del siglo XXI: Chimérica y Chiindia.
Años de independencia en Latinoamérica. Fuente: Wikipedia

Como la Hispanoamérica independiente estuvo cerca de tener reyes

Apartados xeográficos Latinoamérica
Liñas de investigación Relacións Internacionais
La monarquía española pudo haberse quedado a cargo de parte importante de Hispanoamérica después de la independencia. En dos de los tres principales escenarios de las luchas de emancipación ello pudo haber ocurrido. Los tres escenarios fueron los de Bolívar en el Norte de Suramérica, San Martín en el Sur y el de los independentistas mexicanos. Mientras Bolívar fue un republicano convencido, tanto San Martín como los mexicanos (a los cuales se unieron los centroamericanos), propusieron que la Casa Real española se hiciese cargo de las nuevas naciones. Ello, desde luego, respetando la soberanía de estas últimas frente al Estado español mismo.
xuliorios

Ríos

Fundador e Presidente de Honra do IGADI. Asesor emérito do Observatorio de la Política China. Secretario da Fundación Plácido Castro.  Podes coñecer unha escolma dos seus Libros, como autor ou coordinador de obras colectivas, nesta ligazón.


Artigos de Ríos, Xulio

Un mundo trémulo

Apartados xeográficos Outros
Liñas de investigación Relacións Internacionais
O mundo da posguerra fría entra en 2024 nun acelerado proceso de fragmentación e descomposición con grandes retos para a economía, a sociedade e a gobernanza internacionais. A crise dos sistemas democráticos podería recibir novos impulsos coa promoción de líderes e formacións de signo ultraliberal e autoritarios consolidándose os espazos de inestabilidade ata nos países centrais do sistema global. O futuro preséntase perigosamente incerto ante a evidencia dun final de traxecto cuxa resolución reclama a fixación consensuada das vigas da nova orde multipolar. No Sur Global podería acentuarse a puxa indochinesa polo liderado.

ONU: de P5 a P11?

Apartados xeográficos Outros
Liñas de investigación Relacións Internacionais
A reforma do Consello de Seguridade das Nacións Unidas (CSNU) é un tema recorrente nos debates internacionais dende hai décadas. Este organismo, establecido en 1945, ten a responsabilidade primordial de manter a paz e a seguridade mundial, pero a súa estrutura actual é obxecto de críticas pola súa falta de representatividade e eficacia na toma de decisións. A necesidade de reformar o CSNU xorde da realidade cambiante do sistema internacional, onde as novas potencias emerxentes demandan unha maior participación na toma de decisións mundiais.
Mapa da UNRWA cos asentamentos de refuxiadas palestinas, 2015.

UNRWA

Estados Unidos arrastrou a Reino Unido, Canadá, Alemaña, Xapón, Francia, Finlandia, Holanda, Italia, Australia ou Suecia, entre outros países, a suspender o financiamento de UNRWA, a Axencia das Nacións Unidas para os Refuxiados de Palestina, tras as acusacións de Israel de que efectivos do seu persoal participaron no ataque de Hamás do 7 de outubro de 2023. Iso a pesar de que a UNRWA anunciou a decisión de "rescindir inmediatamente os contratos" dos seus empregados presuntamente implicados e "iniciar unha investigación". Non sabemos ata onde as acusacións foron acreditadas pero, convenientemente, déronse por certas dende o primeiro momento. Palabra de Israel, palabra de deus.

Un shock exterior

Apartados xeográficos Acción exterior de Galicia
Liñas de investigación Paradiplomacia
En Galicia levamos demasiados anos mareando a perdiz en materia de acción exterior. Os últimos lustros foron de aberta deconstrución. Curiosamente, este labor de fondo seguiu coexistindo cunha narrativa en positivo debedora doutras épocas. Así, ao tempo, non importaba subscribir ambiciosas unanimidades, aprobar normas legais ou mesmo estratexias que podían dar a sensación contraria. Moito botafumeiro pero ninguén facía o camiño. A nula implementación foi o santo e seña do mais burdo cinismo institucional, reforzado pola ausencia de mecanismos de avaliación e control e amparado no feble interese parlamentario e social.

75-74

O ano que agora comeza ofrécenos unha importante efeméride político-simbólica. A segunda metade do século XX estivo moi amplamente condicionada polo enfrontamento sino-soviético, establecido como un dos eixes recoñecibles do sistema internacional. A URSS disolveuse en 1991, tras 74 anos de existencia. En 2024, a República Popular da China cumprirá 75 anos.

A industria militar non dá abasto

Apartados xeográficos Cooperación ao desenvolvemento
Liñas de investigación Relacións Internacionais
O informe que o SIPRI (Instituto Internacional de Investigación para a Paz de Estocolmo) ven publicando dende 2015 a propósito da evolución do mercado mundial do armamento sorprendeu este ano ao dar conta dunha tendencia á baixa no volume de negocio das 100 maiores empresas do sector. Pero non é porque haxa menos demanda senón porque non dan abasto na produción.

Chibérica: Portugal e España perante a China

En relación a China, Portugal e España comparten importantes valores similares. Por unha banda, unha relación histórica que constitúe un sólido piar da relación bilateral. Por outra banda, China é, en ambos os casos, un socio económico destacado, tanto se nos referimos ao intercambio comercial como aos investimentos, incluídos os problemas estruturais da relación. Así mesmo, politicamente, a proximidade mantense en niveis aceptables a pesar da desfavorable situación global recente. E, en xeral, permanece unha relación bastante ben tecida que se reflicte na persistencia dunha asociación estratéxica que asegure a fluidez do diálogo e dos intercambios a todos os niveis.

Todo fume en San Francisco?

Os presidentes Joe Biden e Xi Jinping protagonizaron un desexo compartido de certo sosego en San Francisco, á marxe do cume da APEC. Así quedou reflectido no ton dos seus encontros e na afabilidade xeral das conversas mantidas. Tamén houbo acordos sobre a loita contra os estupefacientes (fentanilo) ou o restablecemento do diálogo ao máis alto nivel en materia de defensa. A comunicación directa entre as máximas autoridades das dúas economías máis grandes do mundo ofrece garantías engadidas á estabilización das relacións tras episodios convulsos recentes como o do suposto globo espía chinés ou a visita de Nancy Pelosi a Taiwán.

Os ODS por mal camiño

Apartados xeográficos Cooperación ao desenvolvemento
No último informe do progreso sobre os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible (ODS), o secretario xeral da ONU, António Guterres, denuncia que o 80 por cento das 169 metas mostran un progreso feble ou retroceso. Hai quen achaca isto aos efectos da pandemia de Covid-19 pero, en realidade, esta non fixo mais que agravar unha tendencia inapelable. Este réxime de capitalismo depredador e insaciable que nos abafa non é quen de introducir os mecanismos correctores mínimos para garantir que o noso mundo de abundancia reverta nunha mellora das condicións básicas de existencia para a inmensa maioría da humanidade. Os que mandan no mundo viven só para ganar, como cantaba Fausto.

Mansilla Blanco

Colaborador do IGADI.


Artigos de Mansilla Blanco, Roberto

A “paz do século” de Trump

Apartados xeográficos Oriente Medio
Liñas de investigación Relacións Internacionais
“É a paz do século”. Fiel a súa estridencia e grandilocuencia, así cualificou Donald Trump o principio de acordo presentado este 28 de xaneiro en Washington, orientado a eventualmente concretar unha solución de “dous Estados” entre Israel e Palestina. Pero alén do “histórico” dun acordo unilateral que beneficia claramente ao seu aliado israelí, o mesmo …

Mansilla Blanco Ler máis »

A “pasión persa” de Trump

Apartados xeográficos Oriente Medio
Liñas de investigación Relacións Internacionais
A tensión militar in crescendo entre EUA e Irán ten un claro carácter efectista nun 2020 político e electoral para Donald Trump. Toda vez, esta tensión traduce igualmente os intereses de diversos actores, non só de Washington e Teherán, por reconstituír as súas respectivas esferas de influencia estratéxica dentro do mapa xeopolítico entre Oriente Próximo …

Mansilla Blanco Ler máis »

OTAN en crise, Eurasia en ascenso

Apartados xeográficos Outros
Liñas de investigación Relacións Internacionais
Mentres en Londres dábase inicio (3-4 decembro) ao mais tirante cumio da OTAN coincidindo co seu 70º aniversario, Putin e Xi Jinping fortalecían a asociación estratéxica entre Rusia e China inaugurando o “megaproxecto” de gasoduto Siberia Power, que subministrará 38.000 millóns de metros cúbicos de gas natural ruso a China a través de 3.000 quilómetros. …

Mansilla Blanco Ler máis »

Cooperación transfronteiriza como eixe xeopolítico: o caso da Iniciativa Gran Tumén (IGT)

Apartados xeográficos Outros
Liñas de investigación Paradiplomacia
Creado en 1995 como Programa para o Desenvolvemento da Área do Gran Tumen, a Iniciativa Gran Tumén (IGT) está actualmente conformada pola República Popular de China (RPCh), Rusia, Mongolia e a República de Corea (Corea do Sur). Xapón e a República Popular Democrática de Corea (Corea do Norte) son tamén socios do IGT, fortalecendo a …

Mansilla Blanco Ler máis »

BRICS: eran outros tempos

Apartados xeográficos Outros
Liñas de investigación Relacións Internacionais
Comercio en vez de xeopolítica. Intereses bilaterais en vez de multilateralismo. O recente Cumio de Brasilia 2019 marca o momento e o estado actual dos BRICS, lonxe das esperanzas esgrimidas nos seus inicios (2001) por fortalecelo como paladín das “potencias emerxentes” na construción dun novo sistema global para o século XXI. O baixo perfil en …

Mansilla Blanco Ler máis »

Sen Evo

Apartados xeográficos Latinoamérica
Liñas de investigación Relacións Internacionais
Lula libre pero Evo fóra. Mentres o ex presidente brasileiro saía da prisión tras verificarse que o seu xuízo estaba “politicamente viciado”, un dos seus mais estreitos aliados, o agora ex presidente boliviano Evo Morales, renunciaba á presidencia, tras presión das Forzas Armadas motivada por semanas de mobilizacións populares contra un presunto fraude electoral realizado nos comicios presidenciais do pasado 20 de outubro. Precisamente, unha auditoría …

Mansilla Blanco Ler máis »

A era do descontento global

Apartados xeográficos Outros
Liñas de investigación Relacións Internacionais
A atención nas protestas que vense levando a cabo en América Latina non debe descoidar outros escenarios onde se presentan igualmente fortes manifestacións de malestar cidadá, tal e como se está observando actualmente coas protestas en Líbano e Iraq. O primeiro ministro libanés Saad al Hariri renunciou ao seu cargo tras días de protestas nas …

Mansilla Blanco Ler máis »

(Re) equilibrios rexionais tralas presidenciais arxentinas

Apartados xeográficos Latinoamérica
Liñas de investigación Relacións Internacionais
A contundente vitoria electoral de Alberto Fernández nas presidenciais arxentinas (48,10%) predín posibles reestruturacións tanto a nivel de liderados como de tendencias políticas a nivel rexional. Con crises persistentes a nivel institucional en Perú, socioeconómicas en Chile e Ecuador e postelectoral en Bolivia, a rexión tamén rexistrou comicios presidenciais en Uruguai (a definir en segunda …

Mansilla Blanco Ler máis »

O malestar latinoamericano

Apartados xeográficos Latinoamérica
Liñas de investigación Relacións Internacionais
A crise social e política acaecida recentemente en Ecuador, parcialmente aplacada tralo acordo entre o presidente Lenin Moreno e o movemento indixenista CONAIE, xunto ás violentas tensións sociais en Chile, a crise institucional en Perú e as incertezas pos-electorais en Bolivia, catalizan as aínda visibles consecuencias derivadas do descontento cidadá ante a actual representación política …

Mansilla Blanco Ler máis »